เมื่อพูดถึง “บัวบก” หรือ “ใบบัวบก” หลายๆ คนจะรู้ดีว่ามันช่วยแก้อาการช้ำใน แต่ในความเป็นจริงแล้ว ใบบัวบกยังมีประโยชน์อีกมากมาย มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Gotu kola และมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Centella asiatica เป็นพืชสมุนไพรล้มลุก ขึ้นรวมกันเป็นกอติดๆ กัน และเลื้อยไปตามพื้นดิน มีลักษณะเป็นใบเดี่ยว มีรูปร่างค่อนข้างกลม หรือมีลักษณะคล้ายไต ขอบใบหยัก และผิวด้านนอกเรียบ นิยมรับประทานสดมากกว่านำไปปรุงอาหาร บัวบกมีคุณค่าทางอาหารสูง อุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย มีสรรพคุณในการรักษาโรค เป็นยาได้ทั้งต้นสด ใบและเมล็ด จึงได้สมญานามว่า “ยาสุดยอดแห่งชีวิต”
สรรพคุณของใบบัวบก
- ช่วยสมานแผลและรักษาโรคผิวหนัง เพราะในบัวบกมีสารไตรเตอร์ปินอยด์ที่ช่วยเร่งการสร้างสารต้านอนุมูลอิสระ กระตุ้นให้แผลสมานตัว ทำให้เลือดเย็นและหยุดเลือดได้เร็วขึ้น แล้วยังช่วยต่อต้านการเสื่อมของเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย
- ช่วยขับพิษร้อนและความชื้น เนื่องจากรสขมและมีฤทธิ์เย็น จึงช่วยรักษาโรคที่มีสาเหตุจากความชื้นกับความร้อนได้ เช่น
- โรคนิ่วทางเดินปัสสาวะ เมื่อคุณปัสสาวะจะรู้สึกแสบขัด มีสาเหตุจากการอักเสบ และการสะสมตัวเป็นก้อนนิ่วเล็กๆ ซึ่งเกิดจากความร้อนชื้นของทางเดินปัสสาวะ
- โรคบิด จะมีอาการปวดเบ่งอุจจาระ หรือมีมูกมีเลือดปนออกมา ซึ่งเกิดจากภาวะร้อนชื้นของลำไส้
- ลดความดันโลหิต การรับประทานใบบัวบกจะไปทำให้หลอดเลือดดำและเส้นเลือดฝอยแข็งแรงขึ้น แล้วยังช่วยลดภาวะความเครียดที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดความดันโลหิตสูง
ประโยชน์ของใบบัวบก
- นำมาสกัดเป็นยาทั้งในรูปแบบผงและเม็ดแคปซูล มีสรรพคุณในการช่วยบำรุงสมอง ช่วยรักษาแผลผ่าตัด แผลสด ไฟไหม้ น้ำร้อนลวก หรือฝีหนองได้ และยังช่วยป้องกันการเกิดแผลเป็นอีกด้วย
- ด้านความสวยความงาม ปัจจุบันนิยมนำใบบัวบกมาสกัดทำเครื่องสำอาง ซึ่งมีคุณสมบัติช่วยลดการระคายเคืองผิว ช่วยรักษาสิว ผ้า ทำให้ผิวหน้า ผิวกายขาวกระจ่างใสและเต่งตึง ช่วยบำรุงเส้นผมและหนังศีรษะ กระตุ้นการไหลเวียนเลือดบริเวณหนังศีรษะ และช่วยบำรุงให้รากผมแข็งแรงดกดำเงางามมากยิ่งขึ้น
- นำมาประกอบอาหาร เป็นเครื่องเคียงกับเมนูน้ำพริกต่างๆ หรือเป็นผักแกล้มในอาหารอีสานอย่างน้ำตก ลาบ และซุปหน่อไม้ก็เข้ากันได้ดี นอกจากนี้ยังสามารถทำเป็นเครื่องดื่มได้ เพราะมีฤทธิ์เป็นยาเย็นดับร้อน ช่วยบำรุงร่างกาย แก้กระหาย แก้อาการอ่อนเพลียเหนื่อยล้า เมื่อดื่มแล้วจะรู้สึกผ่อนคลาย แถมช่วยบรรเทาอาการนอนไม่หลับ และยังเป็นยาระบายอ่อนๆ อีกด้วย ทั้งนี้วิธีทำน้ำใบบัวบกก็ไม่ยาก เพียงคุณนำใบบัวบกไปคั้นน้ำแล้วนำมาดื่ม อาจจะผสมกับน้ำผึ้ง หรือผสมกับน้ำผลไม้อื่น ๆ เพื่อลดความเหม็นเขียวและรับประทานได้ง่ายขึ้น
ทราบถึงสรรพคุณและประโยชน์ที่มากมายแล้ว วันนี้คุณลองหาใบบัวบกมารับประทานกันนะคะ แต่ควรรับประทานในปริมาณที่เหมาะสม หากรับประทานมากเกินไป จะทำให้ธาตุในร่างกายเสียสมดุลและเป็นอันตรายได้
